Στο πλαίσιο των Συμμετοχικών Εργαστηρίων που υλοποιεί η URBANA, φέτος έχουμε την ευκαιρία να δουλέψουμε μαζί με μία ακόμη ομάδα που δε συμμετείχε παραδοσιακά στον αστικό σχεδιασμό της πόλης. Συγκεκριμένα, με το πρόγραμμα “Αθήνα: Πόλη για όλες τις ηλικίες”, θα διεξάγουμε βιωματική χαρτογράφηση και διερευνητικούς περιπάτους μαζί με άτομα της τρίτης ηλικίας στις γειτονιές της Κυψέλης!
Για ποιους είναι σχεδιασμένη η πόλη;
Ο κύριος Απόστολος είναι 80 χρονών και μένει στην Άνω Κυψέλη. Κάθε πρωί κατεβαίνει την απότομη κατηφόρα της οδού Καυκάσου για να πάει στη Λέσχη Φιλίας της γειτονιάς του και να συναντήσει τους φίλους του. Τo απόγευμα όμως για να επιστρέψει στο σπίτι πρέπει να την ξανανέβει, αλλά ως ανηφόρα αυτή τη φορά. Τον ίδιο δρόμο ανέβαινε μία μέρα πριν από 4 χρόνια και η γυναίκα του, η κυρία Ματίνα, επιστρέφοντας φορτωμένη με τα ψώνια της. Όταν έφτασε σπίτι, είπε στον άντρα της, “αυτή είναι η τελευταία φορά που βγαίνω να πάρω ψωμί”.
Τα άτομα της τρίτης ηλικίας αποτελούν την πιο περιθωριοποιημένη ηλικιακή ομάδα στον δημόσιο χώρο της πόλης. Σύμφωνα με έρευνες, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν είναι η υψηλή ταχύτητα των αυτοκινήτων, ο μικρός χρόνος διάρκειας των φωτεινών σηματοδοτών, η έλλειψη διαβάσεων πεζών και πρασίνου, καθώς και χώρων ανάπαυλας. Μάλιστα, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ (2020), το 50,0% νεκρών πεζών σε οδικά τροχαία ατυχήματα παρατηρείται στις/στους 65 ετών και άνω. Όλα τα παραπάνω επηρεάζουν και την ψυχική υγεία των ηλικιωμένων καθώς δεν νιώθουν άνετα και ασφαλείς να κινούνται αυτόνομα στην πόλη, περιορίζονται στο σπίτι και σταδιακά αποκόπτονται από τα κοινά.
Στόχοι της δράσης “Αθήνα: Πόλη για όλες τις ηλικίες” είναι η καταγραφή των βιωμάτων, αναγκών και επιθυμιών των ηλικιωμένων στο δημόσιο χώρο της πόλης και η ανάπτυξη προτάσεων από τις/τους ίδιες/ους για μία πόλη φιλική για όλες τις ηλικίες.
Η μεθοδολογία περιλαμβάνει την καταγραφή των προβλημάτων μέσα από την υλοποίηση διερευνητικών περιπάτων χαρτογράφησης, μία καινοτόμο μέθοδο συμμετοχικής έρευνας, όπου οι συμμετέχουσες/οντες παίρνουν το ρόλο ερευνητριών/τών. Μέσα στους 6 μήνες που διαρκεί το πρόγραμμα, θα πραγματοποιηθούν 6 βιωματικά εργαστήρια με άτομα της τρίτης ηλικίας, μέλη της Λέσχης Φιλίας Κυψέλης (Κίου). Στο τέλος των εργαστηρίων θα δημιουργηθεί ένα report με τα αποτελέσματα της έρευνας και προτάσεις για αστικές παρεμβάσεις, ενώ θα παρουσιαστεί και ένα guidebook με τη μεθοδολογία του προγράμματος.
Mε τη μεθοδολογία που θα διαμορφωθεί, επιθυμούμε να επαναλάβουμε τη δράση και σε άλλες περιοχές της Αθήνας και της Ελλάδας, ώστε να αναδείξουμε ακόμη περισσότερο την καθημερινότητα των ατόμων της τρίτης ηλικίας στις σύγχρονες πόλεις και να συν-διαμορφώσουμε αστικές παρεμβάσεις με τους τοπικούς φορείς.
Περιοχή: Κυψέλη, Αθήνα
Διάστημα: Σεπτέμβριος 2022 – Φεβρουάριος 2023
Συμμετέχουν: μέλη της Λέσχης Φιλίας Κυψέλης (Κίου)
Το πρόγραμμα υλοποιείται με δωρεά από το ΤΙΜΑ Κοινωφελές Ίδρυμα στο πλαίσιο του προγράμματος Σημεία Στήριξης – Points of Support, που συγχρηματοδοτούν 8 κοινωφελείς οργανισμοί, και την υποστήριξη της Διεύθυνσης Κοινωνικής Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων.